Tagged: ψυχολογία

Δέκα τεχνικές για τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης

Τα κείμενα το πιθανότερο δεν είναι του Noam Chomsky, όπως κάποια mail ισχυρίζονταν, και μετά από σχόλια για διορθώσεις σημειώνω ότι απλά το κρατάω γιατί βλέποντας γύρω μου και ψάχνοντας πιστεύω ότι όλα αυτά συμβαίνουν. Στη τελική δεν περιμένω να μου κάποιος γκουρού τι ζω. Ενάντια σε όσους προσπαθούν το αντίθετο, έχω ακόμα αντίληψη.

1. Η τεχνική της διασκέδασης

Πρωταρχικό στοιχείο του κοινωνικού ελέγχου, η τεχνική της διασκέδασης συνίσταται στη στροφή της προσοχής του κοινού από τα σημαντικά προβλήματα και από τις μεταλλαγές που αποφασίστηκαν από τις πολιτικές και οικονομικές ελίτ, δι’ενός αδιάκοπου καταιγισμού διασκεδαστικών και ασήμαντων λεπτομερειών. Η τεχνική της διασκέδασης είναι επίσης απαραίτητη για να αποτραπεί το κοινό από το να ενδιαφερθεί για ουσιαστικές πληροφορίες στους τομείς της επιστήμης, της οικονομία, της ψυχολογίας, της νευροβιολογίας και της κυβερνητικής. «Κρατήστε αποπροσανατολισμένη την προσοχή του κοινού, μακριά από τα αληθινά κοινωνικά προβλήματα, αιχμαλωτισμένη σε θέματα χωρίς καμιά πραγματική σημασία. Κρατήστε το κοινό απασχολημένο, απασχολημένο, απασχολημένο, χωρίς χρόνο για να σκέφτεται· να επιστρέφει κανονικά στη φάρμα με τα άλλα ζώα». Απόσπασμα από το Όπλα με σιγαστήρα για ήσυχους πολέμους.

2. Η τεχνική της δημιουργίας προβλημάτων, και στη συνέχεια παροχής των λύσεων

Αυτή η τεχνική ονομάζεται επίσης «πρόβλημα-αντίδραση-λύση». Πρώτα δημιουργείτε ένα πρόβλημα, μια «έκτακτη κατάσταση» για την οποία μπορείτε να προβλέψετε ότι θα προκαλέσει μια συγκεκριμένη αντίδραση του κοινού, ώστε το ίδιο να ζητήσει εκείνα τα μέτρα που εύχεστε να το κάνετε να αποδεχτεί. Για παράδειγμα: αφήστε να κλιμακωθεί η αστική βία, ή οργανώστε αιματηρές συμπλοκές, ώστε το κοινό να ζητήσει τη λήψη μέτρων ασφαλείας που θα περιορίζουν τις ελευθερίες του. Ή, ακόμη: δημιουργήστε μια οικονομική κρίση για να κάνετε το κοινό να δεχτεί ως αναγκαίο κακό τον περιορισμό των κοινωνικών δικαιωμάτων και την αποδόμηση των δημοσίων υπηρεσιών.

3. Η τεχνική της υποβάθμισης

Για να κάνει κάποιος αποδεκτό ένα απαράδεκτο μέτρο, αρκεί να το εφαρμόσει σταδιακά κατά «φθίνουσα κλίμακα» για μια διάρκεια 10 ετών. Μ’ αυτόν τον τρόπο επιβλήθηκαν ριζικά νέες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες (νεοφιλελευθερισμός) στις δεκαετίες του 1980 και 1990. Μαζική ανεργία, αβεβαιότητα, «ευελιξία», μετακινήσεις, μισθοί που δεν διασφαλίζουν πια ένα αξιοπρεπές εισόδημα· τόσες αλλαγές, που θα είχαν προκαλέσει επανάσταση, αν είχαν εφαρμοστεί αιφνιδίως και βίαια.

4. Η στατηγική της αναβολής

Ένας άλλος τρόπος για να γίνει αποδεκτή μια αντιλαϊκή απόφαση είναι να την παρουσιάσετε ως «οδυνηρή αλλά αναγκαία», αποσπώντας την συναίνεση του κοινού στο παρόν, για την εφαρμογή της στο μέλλον. Είναι πάντοτε πιο εύκολο να αποδεχτεί κάποιος αντί μιας άμεσης θυσίας μια μελλοντική. Πρώτ’απ’όλα, επειδή η προσπάθεια δεν πρέπει να καταβληθεί άμεσα. Στη συνέχεια, επειδή το κοινό έχει πάντα την τάση να ελπίζει αφελώς ότι «όλα θα πάνε καλύτερα αύριο» και ότι μπορεί, εντέλει, να αποφύγει τη θυσία που του ζήτησαν. Τέλος, μια τέτοια τεχνική αφήνει στο κοινό ένα κάποιο χρονικό διάστημα, ώστε να συνηθίσει στην ιδέα της αλλαγής, και να την αποδεχτεί μοιρολατρικά, όταν κριθεί ότι έφθασε το πλήρωμα του χρόνου για την τέλεσή της.

5. Η στρατηγική του να απευθύνεσαι στο κοινό σαν να είναι μωρά παιδιά

Η πλειονότητα των διαφημίσεων που απευθύντονται στο ευρύ κοινό χρησιμοποιούν έναν αφηγηματικό λόγο, επιχειρήματα, πρόσωπα και έναν τόνο ιδιαιτέρως παιδικό, εξουθενωτικά παιδιάστικο, σαν να ήταν ο θεατής ένα πολύ μικρ ό παιδί ή σαν να ήταν διανοητικώς ανάπηρος. Όσο μεγαλύτερη προσπάθεια καταβάλλεται να εξαπατηθεί ο θεατής, τόσο πιο παιδιάστικος τόνος υιοθετείται από τον διαφημιστή. Γιατί; «Αν [ο διαφημιστής] απευθυνθεί σε κάποιον σαν να ήταν παιδί δώδεκα ετών, τότε είναι πολύ πιθανόν να εισπράξει, εξαιτίας του έμμεσου και υπαινικτικού τόνου, μιαν απάντηση ή μιαν αντίδραση τόσο απογυμνωμένη από κριτική σκέψη, όσο η απάντηση ενός δωδεκάχρονου παιδιού». Απόσπασμα από το «Όπλα με σιγαστήρα για ήσυχους πολέμους».

6. Η τεχνική του να απευθύνεστε στο συναίσθημα μάλλον παρά στη λογική

Η επίκληση στο συναίσθημα είναι μια κλασική τεχνική για να βραχυκυκλωθεί η ορθολογιστική ανάλυση, επομένως η κριτική αντίληψη των ατόμων. Επιπλέον, η χρησιμοποίηση του φάσματος των αισθημάτων επιτρέπει να ανοίξετε τη θύρα του ασυνείδητου για να εμφυτεύσετε ιδέες, επιθυμίες, φόβους, παρορμήσεις ή συμπεριφορές…

7. Η τεχνική του να κρατάτε το κοινό σε άγνοια και ανοησία

Συνίσταται στο να κάνετε το κοινό να είναι ανίκανο να αντιληφθεί τις τεχνολογίες και τις μεθοδολογίες που χρησιμοποιείτε για την υποδούλωσή του. «Η ποιότητα της εκπαίδευσης που παρέχεται στις κατώτερες κοινωνικές τάξεις πρέπει να είναι πιο φτωχή, ώστε η τάφρος της άγνοιας που χωρίζει τις κατώτερες τάξεις από τις ανώτερες τάξεις να μη γίνεται αντιληπτή από τις κατώτερες». Απόσπασμα από το «Ὀπλα με σιγαστήρα για ήσυχους πολέμους».

8. Η τεχνική του να ενθαρρύνεις το κοινό να αρέσκεται στη μετριότητα

Συνίσταται στο να παρακινείς το κοινό να βρίσκει «cool» ό,τι είναι ανόητο, φτηνιάρικο και ακαλλιέργητο.

9. Η τεχνική του να αντικαθιστάς την εξέγερση με την ενοχή

Συνίσταται στο να κάνεις ένα άτομο να πιστεύει ότι είναι το μόνο υπεύθυνο για την συμφορά του, εξαιτίας της διανοητικής ανεπάρκειάς του, της ανεπάρκειας των ικανοτήτων του ή των προσπαθειών του. Έτσι, αντί να εξεγείρεται εναντίον του οικονομικού συστήματος, απαξιώνει τον ίδιο τον εαυτό του και αυτο-ενοχοποιείται, κατάσταση που περιέχει τα σπέρματα της νευρικής κατάπτωσης, η οποία έχει μεταξύ άλλων και το αποτέλεσμα της αποχής από οποιασδήποτε δράση. Και χωρίς τη δράση, γλιτώνετε την επανάσταση!..

10. Η τεχνική του να γνωρίζεις τα άτομα καλύτερα από όσο γνωρίζουν τα ίδια τον εαυτό τους

Στη διάρκεια των τελευταίων πενήντα ετών, οι κατακλυσμιαία πρόοδος της επιστήμης άνοιξε μια ολοένα και πιο βαθειά τάφρο ανάμεσα στις γνώσει του ευρέως κοινού και στις γνώσεις που κατέχουν και χρησιμοποιούν οι ιθύνουσες ελίτ. Χάρη στη βιολογία, τη νευροβιολογία και την εφαρμοσμένη ψυχολογία, το «σύστημα» έφτασε σε μια εξελιγμένη γνώση του ανθρώπινου όντος, και από την άποψη της φυσιολογίας και από την άποψη της ψυχολογίας. Το σύστημα έφτασε να γνωρίζει τον μέσο άνθρωπο καλύτερα απ’όσο γνωρίζει ο ίδιος τον εαυτό του. Αυτό σημαίνει ότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων, το σύστημα ασκεί έναν πολύ πιο αυξημένο έλεγχο και επιβάλλεται με μια μεγαλύτερη ισχύ επάνω στα άτομα απ’όσο τα άτομα στον ίδιο τον εαυτό τους.

 

update 21/10/11  Η λύση του μυστηρίου της προέλευσης του κειμένου εδώ http://www.koutipandoras.gr/?p=10435

Τα ΜΑΤ και ο Μεγάλος Άλλος

Διαβάζοντας κανείς πρακτικά από τη Δίκη της Νυρεμβέργης θα συναντήσει πολλές φορές μαρτυρίες στρατιωτών των SS καθώς και κατηγορουμένων οι οποίοι δικαιολογούσαν τα εγκλήματα που είχαν διαπράξει ως «εκτέλεση διαταγών» . Οι δεσμοφύλακες που υπηρετούσαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης πολλές φορές ξέσπαγαν σε κλάματα λέγοντας  » Αυτά ήταν τα φρικαλέα πράγματα που μας διάτασσαν-ανάγκαζαν να κάνουμε» παρ’όλο που πολλοί από αυτούς πόζαραν με χαρά όταν οι ανώτεροι τους τους παρασημοφορούσαν κατά τη διάρκεια του πολέμου για την προσφορά τους στο τρίτο Ράιχ. Για τον απλό παρατηρητή ήταν μια ολοφάνερη περίπτωση σχιζοφρένειας. Κοιτώντας όμως πιο βαθιά, επρόκειτο για μια απλή διαστροφή.

Ο Ζίγκμουντ Φρόυντ είχε χρησιμοποιήσει όρους για να περιγράψει το φορέα που ωθεί το εκάστοτε υποκείμενο ηθικά. Όρους όπως Το Ιδεώδες Εγώ, και το Ιδεώδες του Εγώ. Δηλαδή το ποιο θα ήθελε να είναι το υποκείμενο-η ιδανική πλευρά του εαυτού του και το ποιόν προσπαθεί το υποκείμενο να εντυπωσιάσει-τον Μεγάλο Άλλο κατά τον Ζακ Λακάν. Όταν λοιπόν ένας άνθρωπος θέτει εαυτόν στη χρήση μια μεγαλύτερης ιδέας – υπο το βλέμμα του Μεγάλου Άλλου- αντιστρέφει μια του φαντασίωση. Την φαντασίωση για εξουσία. Αυτή η αντιστροφή είναι ευρύτερα γνωστή ώς διαστροφή.

Στην περίπτωση των ΜΑΤ στους δρόμους των πόλεων καθώς και στους λόφους της Κερατέας αυτό το καιρό, διαπιστώνουμε ακριβώς αυτές τις συμπεριφορές. Οι άντρες των διμοιριών αντιστρέφουν την ενδόμυχη ανάγκη τους για κατοχή και άσκηση εξουσίας, προφανώς δημιουργημένη από ταλαιπωρίες των μαθητικών εφηβικών και μετεφηβικών τους χρόνων, σε ανάγκη να υπηρετήσουν τη μεγαλύτερη αξία-τις διαταγές των ανωτέρων και της πολιτείας, εκλογικεύοντας και νομιμοποιώντας επιθετικές και παράνομες συμπεριφορές, όπως ξυλοδαρμούς, φθορά ξένης περιουσίας, παράνομη παρακράτηση. Στη συνέχεια για να κορυφώσουν αυτή την διαστροφή κοινοποιούν ανακοινώσεις μέσω των συνδικαλιστικών τους οργάνων που κάνουν λόγο για «αστυνομικούς-σάκους του μποξ», για εξάντληση από την εκτέλεση των διαταγών των ανωτέρων τους καθώς και για το μη υπεύθυνο των πράξεών τους μια που αυτές περικλείονται από τον μανδύα της καταπίεσης του λειτουργήματος που καλούνται να επιτελέσουν.

Αυτές οι διαστροφές λοιπόν, μέσα από το σύστημα ιεραρχίας που είμαστε εκπαιδευμένοι να αποδεχόμαστε και να αποζητάμε πολλές φορές, δίνουν την ευκαιρία σε ένα πραγματικά παράλογο και απάνθρωπο κατεστημένο να κυβερνά και να διαιωνίζεται προς όφελος των λίγων, χρησιμοποιώντας άτομα μειωμένης αντίληψης, κρίσης και ηθικής ως ομάδες περιφρούρησης.

Αυτά να τα θυμάστε την επόμενη φορά που αναρωτηθείτε:  Γιατί βαράς ρε μαλάκα?